این روزها که حضور در ساختارهای پزشکی نظیر بیمارستانها، خانههای بهداشت، داروخانهها و امثالهم برای بخشی زیادی از جامعه اجباری شده دوباره سؤالی قدیمی ذهن اهالی اندیشه و سیاستگذاری را درگیر کرده است:
❇️ #اقتصاد_درمان ، خصوصی یا دولتی؟
هر دو وجه موافقان و مخالفان جدی دارد.
تسامحاً میتوان گفت در آمریکا مدل خصوصی رایج است و در جایی مثل انگلیس مدل دولتی.
🔻 در اهمیت این موضوع همین بس که در آمریکا بحث #اقتصاد_درمان همواره به دلیل چالشهای آن سکه رایج گفتوگوهای انتخاباتی و ایبسا تبدیل به مهمترین حربه جهت رأی آوری میشود.
✅ طرفداران ساختار دولتی درمان و حضور یک بیمه مرکزی دولتی با دلایل متعددی از جمله موارد زیر با مخالفان محاجه میکنند:
- سوء استفاده ساختارهای خصوصی و بالا بردن کاذب هزینههای درمانی جهت پر کردن جیبهایشان.
- قدرتِ کمترِ چانهزنیِ مردم در صورت نبود یک نهاد قدرتمند بیمهگر عمومی و پخش شدن قدرت در میان بیمههای متعدد در شکل غیردولتی.
- امکان بهینهسازی قیمتهای پزشکی توسط دولت برای بیماران با اعمال فشار و چانهزنی از بالا با نهادهای درمانی همچون بیمارستانها.
- زرسالاری نهادهای درمانی در شکل خصوصی آن و بیاهمیت بودن مسئله درمان در مقابل وسوسه قدرتمند پول و ثروت!
- و ...
✅ برخی دلایل طرفداران #اقتصاد_خصوصی درمان :
- افزایش کیفیت به دلیل افزایش #رقابت و تلاش جهت بهبود خدمات و کاهش قیمتها.
- کاهش مالیات دریافتی دولت از مردم به دلیل کاهش فشار هزینههای درمانی بودجه دولت.
- افزایش رقابت جهت نوآوری، بهبود کیفیت و تولید محصولات و خدمات متنوع جدید.
- فشل بودن، ناکارآمدی، کندی، کرختی و عناوین مشابه عرفِ ساختارهای دولتی.
- تجربه کیفیت بالای خدمات درمانی آمریکا
- و ...
🔹 و اما نظر مختار نگارنده این متن نه اقتصاد درمانی دولتی است و نه اقتصاد درمانی خصوصی.
بلکه راه سومی که این روزها فضایل خود را بیش از گذشته نشان میدهد.
✨ #اقتصاد_مردمی
🔸 قطعاً در کالبد و ابزارها اقتصاد مردمی به اقتصاد خصوصی نزدیکتر است اما اقتصاد مردمی آفات اقتصاد سرمایه محور خصوصی را ندارد.
منظور از #مردم در عبارت اقتصاد مردمی همین مردمی است که امروز در جنگ کرونا در انواع جبهههای پزشکی-درمانی در حال جانفشانیاند.
- مردمی که برای مردم پَر میزنند.
- مردمی که از مردم هستند و برای مردم.
- مردمی که در قالب گروههای جهادی درمانی سالهای سال است به سمت مناطق محروم گسیل میشوند.
- این مردم همانهایی هستند که امروز در گوشه و کنار هر شهر و روستایی بر سر دربشان تابلوهایی با این مضامین نوشته شده:
- - کلینیک خیریه امام .... (ع)...
- - درمانگاه خیریهی فلان...
- - موقوفه درمانی آقای فلان ...
- - درمانگاه طب ایرانی ...
- - درمانگاه طب سنتیِ ...
⚡️ البته که این اقتصاد مردمی به مثابه یک سیستم لوازم و چرخدندههای متعددی میطلبد :
- پیشگامانی از جنس #سردار_سلیمانی
- شیوه #تربیت_انسانی نوین
- اولویت دهی به نقش پیشگیری در مقابل درمان
- توجه به ورزش همگانی
- و ...
🏢 حتماً نقش #حکومت و #حاکمیت هم در این ساختار مشخص است:
- #سیاستگذاری
- #نظارت
- #رگولاتوری
- ضریب دادن به حضور مردم و #فراهم_سازی_بسترها
- ترویج و #فرهنگ_سازی با استفاده از ابزارهای عمومی همچون رسانه
- استفاده از ظرفیت تربیتی در دانشگاهها و زیرساختهای آموزشی
و ...
🔱 این روزهای جنگ با کرونا توحش فرهنگ غربی و انسانمحوریِ فرهنگ ایرانی-اسلامی همزمان جلوه کرده است.
وقتی با مدلهای عُرفی اقتصاد از اقتصاد خصوصی صحبت میکنیم حتماً باید صفت پول محور (یا حتی متوحش) را برای سیستمهای مبتنی بر فرهنگ غربی توأمان ببینیم.
🔶 اما وقتی از اقتصاد مردمی در ظرف ایران و ایرانی صحبت میکنیم از نسل دکتر قریب، دکتر کاظمی آشتیانی و امثالهم دم میزنیم.
#انتخاب_با_خودمان_است
🖋 #علی_اکبر | مدیرعامل "مدرسه اسلامی کار و کسب حرکت"
#اقتصاد_لیبرال #اقتصاد_مردمی #اقتصاد_خصوصی #اقتصاد_دولتی
#مکتب_امام #مکتب_مردم_محور